اتصالات سازه های فضاکارحدود %50 کل هزینه ها را شامل می شود که عبارتند از:

گوی:

کره فولادی توپری است که موجب ارتباط اعضای سازه شده و بین نیروهای اعضا تعادل ایجاد می کند و باعث ایجاد پایداری در سازه های فضایی می شود.گوی پیچ ها می تواند از جنس آلومینیوم یا فولاد باشد.اما اگر فولادی باشد باید برای تغییر شکل های موجود کنترل گردد که در این صورت اتصالات بزرگتری خواهیم داشت.آلومینیوم علاوه بر اینکه وزن و مدول  الاستیسه یک سوم فولاد دارد، مقاومت کششی بالاتری نیز دارد.آنچه در طراحی اتصالات به خصوص طراحی گوی ها حائز اهمیت است بررسی عدم تداخل بولت ها درون آن بررسی شود که این مورد می تواند با نرم افزارهای  جانبی یا به صورت دستی کنترل گردد.هم چنین اگر در محل اتصال پیچ ها  از داخل  بسته و محکم شوند اتصال انعطاف پذیری بیشتری خواهد داشت.

بشقابک (مخروطی):

قطعه فولادی مخروطی شکلی است که به لوله جوش شده و از سمت دیگر امکان اتصال به گوی را فراهم می کند تا از تراکم لوله ها در نزدیکی گوی جلوگیری کند.این قطعه دارای دو نوع کششی و فشاری می باشد.مهم ترین نقش آن جلوگیری از تراکم لوله های در نزدیکی گوی می باشد.

لوله:

نقش تحمل نیروهای محوری (کششی و فشاری)را دارد و از طریق جوش به بشقابک اتصال آن با سایر اجزا برقرار می شود.لوله هایی که در خرپای  سازه های فضا کار استفاده می شود 6 متری می باشد و برای جلوگیری از هدر رفتن مصالح در قطعات 2 یا 3 متری برش داده می شود (جنس آن لوله صنعتی فولادی ST37)

پیچ:

علاوه بر برقراری اتصال نقش انتقال نیرو را دارد.در این سیستم از پیچ های با کلاس 8.8 و 10.9 استفاده می شود.

اسلیو (غلاف):

از اسلیو یا غلاف به منظور محکم کردن و اطمینان از وارد شدن کافی بولت درون رزوه(اسلیو) استفاده می شودموجودی روی اسلیو صحت کنترل میزان فرورفتن پیچ درون گوی تعبیه شده است.

نحوه بالا بردن و مونتاژ:

جهت جلوگیری از وارد شدن آسیب ، سازه های فضاکار و جلوگیری از واژگون شدن سازه نیاز است سر جرثقیل به چهار گره متصل می شود.

امروزه درجهان وهمچنین درکشور ایران و در بعضی کشورهای درحال توسعه، فناوری هایی درحال استفاده هستند . یکی از این تکنولوژی ها سازه های فضایی است .با گذشت زمان وپیشرفت فن آوری های نوین مهندسین برای سهولت در تولید و اجرای سازه ها با استفاده از تکنولوژی، پیشرفت های شگرفی کرده اند وموفق شده اند با بوجود آوردن نرم افزار هایی از قبیل auto cad و sap کارهای نقشه کشی را از حالت های سنتی به حالت پیشرفته و امروزی تغییر دهند .یکی از مهمترین امتیازات سازه فضایی که توانسته از انواع سازه های دیگر پیشی بگیرد نسبت به باقی سازه ها سریعتر اجرا شده و به دست مشتری می رسد. زیبایی یکی از مزیت های سازه های فضایی است که هیچ کدام انواع دیگر سازه ها از جمله سوله ، سازه ی بتنی و … دارای این زیبایی نیست . شاید به همین دلیل اکثر افراد به سمت سازه های فضایی روی می آورند. در سازه های فضایی محدودیت دهانه وجود ندارد و مشتری با آسودگی خیال از این بابت به سمت سازهای فضایی جذب می شود.

   سازه های فضایی انواع مختلفی دارند که شامل:

1-      گنبد

2-      تخت

3-      قوسی

4-      موجی

5-      و …

سازه های فضایی به علت زیبایی خاصی که دارند در معماری اثربسیارزیادی می گذارند . یکی دیگر از مزایای سازه های فضایی انعطاف پذیری آن است که با استفاده از اشکال مختلف هندسی این انعطاف به وجود می آید و با این خاصیت شما به هر شکلی که بخواهید میتوانید درخواست مدل سازه ای از طراح خواستار شوید .

بر روی سازه های فضایی هرنوع و هرگونه پوششی می توان قرار داد که چند مورد از این پوشش ها عبارتند از :
ساندویچ پانل ، شیشه ، پلی کربنات ، ورق گالوانیزه و …

ضریب ایمنی بالا در سازه های فضایی برای هر مهندس و معمار ، یکی از ویژگی های مهم ، طراحی مجموعه ای ایمن ، زیبا و پایدار می باشد. سازه های فضایی به لحاظ داشتن ویژگی های منحصر به فرد ، از حیث ایمنی نیز با کمتر سازه ای قابل مقایسه است .

یکی از پر استفاده ترین نوع سازه های فضایی برای دهانه های بزرگ ، سازه های فضایی دو لایه است . این نوع از سازه های فضایی به علت تعداد زیاد قسمت ها و درجه ی نامشخصی که دارند سختی و مقاومت بالایی هم دارند.

سازه های فضایی کاربرد های بسیار زیادی دارند که چند مورد از آن ها شامل:

پل های عابر پیاد ، سقف های استخرها، سقف کارخانه ها ، سقف پارکینگ ها ، سقف گلخانه ها ، سقف پارک های آبی ، وید هتل ،آشیانه هواپیما، سقف پمپ های بنزین وcng ، سقف سالن تولید و…

به طور کلی لوله های سازه های فضایی ، لوله سیاه است که با گالوانیزه کردن یا رنگ کردن و یا هردوی آن ها میتوان آن ها را ضد زنگ ، زیبا و … کرد.

از عمده ترین خواص سازه های فضایی می توان به سبکی آن و اجرای راحت و سریع اشاره کرد.

تاریخچه سازه‌فضایی

سازه فضایی قاعده ای است برپایه خرپای سازه فضا یی که دهانه‌های آن در دو جهت گسترش یافته‌اند و اعضای آن فقط تحت تاثیر کشش و فشار هسنتد . این سازه‌ها از مدول‌های تکرارشونده با لایه‌های موازی تشکیل شده اند.            

  سازه فضایی، مجموعه سازه‌هایی شامل ، طاقها، برجها، شبکه‌های کابلی، سیستمهای پوسته‌ای و غشایی، سازه‌های تا شوندهستند.

سازهٔ فضایی، عبارت است از سازه‌ای که از اجزای خرپا مانند سبک و محکم تشکیل شده بر پایه‌هایی که در یک الگوی هندسی در کنار هم قرارمی گیرند. قاب‌های فضا یی برای پوشش دادن دهانه‌هایی که تکیه‌گاه کم دارند استفاده می شود. چون در قاب‌های فضا یی، همچون خرپاها از مثلث استفاده می‌شود، لنگرهای خمشی، به صورت بارهایکششی و فشاری به اعضای محوری خرپا منتقل می شود . که این خود باعث استحکام قاب‌های فضا یی است.

سازه فضا یی در بعضی مواقع به جای سازه فضاکار بکار می رود که از لحاظ معنا و مفهوم با هم تفاوت دارند. سازه فضایی به سازه‌ های گفته می‌شود که در فضای خارج از جو ساخته یا مورد استفاده قرارمی گیرد که ممکن است خود یک فضاکار باشد.

ساده‌ترین نوع قاب‌های فضا یی به گونه ای ‌است که هرم‌هایی با سقف تخت و با استفاده از میله‌های آلومینیومی و یا فولادی میله‌ ای ساخته می شوند. این نوع از قاب‌ها شبیه به بازوی متحرک افقی یک جرثقیل برجی است که در کنار هم قرار گرفته‌اند. نوع دیگر قاب‌های فضا یی که دارای استحکام بیشتری نیز هست، به صورت هرم‌های چهاروجهی به‌ هم‌ پیوسته اجرا می‌شوند. در این حالت، همهٔ اعضای محوری قاب، دارای طول یکسانی هستند. از نظر فنی، این نوع از قاب فضا یی، مانند یک شبکهٔ برداری و یا یک خرپای هشت‌گانه‌ است. در انواع دیگر قاب‌ها نیز، با تغییر دادن طول اعضای محوری، شکل کلی سازه به صورت انحناء یا اشکال هندسی دیگر تغییر می‌یابد.

دیباچه

قدیمی ترین ساخت‌ها برای سازه‌های فضاکار داربست‌هایی است که جهت نگهداری چادرهای انسانهای اولیه بکار   می رفته . از جمله قدیمی ترین این چادرها متعلق به انسان‌های اولیه ای است که در منطقه ای از چین باستان بوده که در چند سال پیش کشف گردیده. کاربرد سازه‌های شبکه‌ای و سه بعدی در روم باستان و ایران کهن و نیز ایران دوره صفویه در ساخت سالن‌های اجتماعات ، آمفی تئاترها، قصرها، مساجد اسلامی، اماکن متبرکه و غیره ظهور گردید .

اولین شبکه چند لایه توسط الکساندر گراهام بل درسال ۱۹۰۶ برای کایت پرواز ساخته شد. در این شبکه طول اعضاء یکسان، اتصالات ساده بود. او اولین مهندسی است که حدود ۹۰ سال پیش توانست با قرار دادن صحیح اعضاء سازه‌ای در کنار هم سازه‌هایی محکم و سبک بسازد. گفت می شود کاربرد عملی وتوسعه یا فته سازه‌های فضا یی و طراحی اصولی این گونه سازه‌ها از سال ۱۹۵۰ شروع شده. مهندسین سازه به دلیل رفتار خوب این نوع سازه‌ها در برابر بارهای مختلف و مهندسین معمار به علت زیبایی و یکنواختی خاصی که در هندسه آنها موجود است مجذوب این گروه از سازه‌ها شده و تحقیق و بررسی عمیقی در رفتار واقعی این سازه‌ها و کاربرد ساختار بهینه در تحلیل و طرح این سیستم‌ها آغاز گردید.

مزایا

طراحی اجزاء سازه‌ای در این سیستم به گونه‌ ای است که سیستم اجرا شده از چنان زیبایی برخوردار است که در اکثر پروژ ه‌های اجرا شده، سازه بصورت نمایان باقی می‌ماند، حتی در بسیاری از موارد جهت نماسازی‌ها از این سیستم استفاده می شود.

از آنجایی که روش‌های مختلفی برای بافت در این سیستم وجود دارد، امکان همزمانی اجرای این سیستم با دیگر فعالیت‌های ساختمانی بطور همزمان و بدون مزاحمت وجود خواهد داشت.

فضای موجود بین لایه‌های سازه فضا یی اجرا شده محل مناسبی را جهت عبور تاسیسات برقی و مکانیکی که می‌بایستی در سطح سالن پراکنده شود فراهم می‌سازد با این امکان که این تاسیسات از حداقل دید برخوردار می‌باشد و هم چنین اتصال این قطعات و قطعات الحاقی دیگر نظیر تابلوها، نور افکن‌ها و … به راحتی و در تمامی سطح ایجاد شده وجود خواهد داشت.

بواسطه پیش ساخته سازی اجزای سازه در کارخانه و پیچ و مهره‌ای بودن کلیه اتصالات هیچگونه عملیات جوشکاری در هنگام مونتاژ و نصب سازه بر روی قطعات انجام نمی‌پذیرد.

برخلاف آنچه که از شکل ظاهری این سستم به نظر می‌آید سازه اجرا شده بسیار سبک بوده بطوریکه در مقایسه با دیگر سازه‌های ساختمانی در شرایط مساوی ترجیح داده می‌شود و از این سیستم در اضافه اشکوب‌ها و در زمین‌های با مقاومت خاک پایین استفاده فراوانی صورت می‌گیرد.

ارزان تر بودن این سیستم در مقایسه با سایر سیستم‌های سازه‌ای به خصوص در سالن‌های با دهانه بالا این سیستم را تبدیل به تنها گزینه‌ای نموده که با توجه به سایر مزیت‌های آن دارای توجیه اقتصادی می‌باشد.

از آنجایی که رد طول عملیات نصب سازه هیچگونه عملیات جوشکاری صورت نمی‌گیرد و کلیه اتصالات در سازه اصلی وقطعات الحاقی بصورت پیچ و مهره‌ای صورت می‌گیرد لذا سازه اجرا شده این قابلیت را دارا می‌باشد که بطور کامل مونتاژ گردد و در محل دیگر به همان شکل دیگری تنها با تغییرات اندکی در قطعات سازه‌ای نصب شود.

ساخت و تولید قطعات سازه در کارخانه، کنترل کیفیت و دقت بسیار بالایی را موجب خواهد شد که این امر خود دقت وکیفیت بالا در کل سازه اجرا شده را به همراه خواهد داشت.

به واسطه قابلیت خاصی که این سیستم سازه‌ای دارا می‌باشد کاهش و یا افزایش سطح سازه فضا یی اجرا شده از هر طرف و به هر شکل تغییر محل تکیه گاهها با حفظ سازه قبلی با رعایت نکات طراحی به راحتی امکان‌پذیر می‌باشد که این مطلب امکان فوق العاده‌ای را در سالن‌های تجاری و صنعتی جهت طرح‌های توسعه ایجاد می‌نماید که از این نظر با هیچ نوع از سازه‌های دیگر قابل مقایسه نیست.

درجه نامعینی بالای این سیستم، پیچ و مهره‌ای بودن اتصالات و سهولت کنترل کیفیت قطعات و اتصالات و ساخت کارخانه‌ای قطعات بصورت پیش ساخته عواملی است که ضریب اطمینان و ایمنی سازه را به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد.

ایجاد سقف افقی در داخل سالن‌ها از دیگر مزیت این سیستم می‌باشد که علاوه بر زیبایی نسبت به سیستم‌هایی نظیر سوله در مصرف انرژی جهت گرمایش و سرمایش فضای داخل حداکثر صرفه جویی را موجب می‌گردد.

کاربرد

قاب‌های فضا یی در ساختمان‌های مدرن کاربرد فراوانی دارند. این نوع از قاب‌ها بیشتر در سقف‌هایی با دهانه‌های بزرگ در ساختمان‌های مدرن تجاری و صنعتی دیده می‌شوند.

سیستم‌های سازه‌های فضا یی در سازه‌هایی که در آنها احتیاج به پوشش دهانه‌های بزرگ و بدون ستون است از قبیل:

آشیانه هواپیماها، سالنهای کارخانه‌ها، پوشش استادیوم‌های ورزشی، باشگاه‌های ورزشی، پارکینگ‌های طبقاتی، مراکز فرهنگی وتفریحی، تالارهای تجمع و سخنرانی، سالن اجتماعات، سینماها، آمفی تئاترها، مراکز خرید ،ایستگاههای راه آهن، ترمینال‌ها و … بکار می‌رود. سیستم‌های سازه‌ فضایی در سازه‌هایی چون دکل‌های انتقال نیرو، برج‌های مخابراتی، برج‌های ذخیره آب، بشقاب‌های مخابراتی و رادیویی، نیز کاربرد دارند.

سازه‌های فضایی از لحاظ ساختار

شبکه‌های دو لایه یکی از مهمترین و متداول ترین انواع سازه‌ فضایی به شمارمی روند. این نوع سازها از دو صفحه عناصر که این دو صفحه با یکدیگر موازی و توسط عناصر میانی به یکدیگر متصل شده است.

شبکه‌های سه لایه

شبکه‌های سه لایه از دو صفحه بالا و پایین و یک صفحه میانی تشکیل شده‌اند که هر یک از صفحات بالا و پایین توسط اعضای میانی به صفحه میانی متصل اند. این شبکه‌ها در مواقعی به کار می‌روند که سازه دارای دهانه خیلی بزرگ باشد و ارتفاع شبکه دو لایه جوابگوی قیود آن نباشد.

سازه‌های چلیکی

اگر شبکه‌ای در یک جهت دارای انحناء باشد سازه‌های چلیکی نامیده می‌شود. این بیشتر برای پوشش سطوح مستطیلی شکل بکاربرده می‌شوند.

سازه‌های گنبدی

در صورتی که شبکه‌ای در دو جهت دارای انحناء باشد، سازه گنبدی نامیده می‌شود. در ساخت گنبدها سعی بر آن است که اعضا دارای یک اندازه باشد اما به هر حال تعداد انواع اعضا زیاد خواهد بود. برای ایجاد ساختار گنبدی کافی است یک شبکه را (به هر شکل دلخواه) روی یک کره تصویر نمود.

سازه فضایی از لحاظ مصالح

سازه‌ فضایی فولادی

فولاد پر کاربردترین متریال در ساخت سازه‌های فضا یی به شمار می رود. شاید مهمترین علت آن سختی و جوش پذیری بالای آن باشد. یکی دیگر از ویژگیهای مفید فولاد، تنوع پروفیلهای فولادی و انبوه بودن در اکثر نقاط دنیا بخصوص در کشورهای صنعتی است.

اجزای تشکیل دهنده

گره‌ها (پیونده‌ها)

شاید می‌توان گفت که مهمترین قسمت در سازه‌های متداول اتصالات و جزئیات مربوط به آنها می‌باشد. پیونده مرو با قابلیت ۱۸ اتصال

اعضاء

بدنه اصلی یک سازه فضایی را اعضای آن سازه تشکیل می‌دهند. سازه‌های فضا یی، پروفیل هایی در اندازه و مقاطع مختلف می‌باشند. عمده ترین مقاطع بکار رفته در سازه‌های فضا یی مقطع دایره‌ای، به صورت توپر یا توخالی ومقاطع نبشی یا قوطی است.

تکیه گاه‌ها

شکل و موقعیت تکیه گاه‌ها در سازه فضایی، تاثیر زیادی بر نحوه توزیع نیروها در اعضای مجاور و تمرکز نیرو در آنها دارد. این بدان علت است که تعداد تکیه گاه‌ها در این سیستمها نسبت به سطح پوششی بسیار کم است و کل نیروهای قائم توسط این تعداد اندک تکیه گا ه‌ها به پی منتقل می‌گردد. در اغلب موارد اعضای مجاور تکیه گاه را پروفیلهای تو پر و سنگین تشکیل می‌دهند.

روش‌های طراحی

در صورتی که بار به گره آبی رنگ اعمال شده و عضو سرخ رنگ وجود نداشت، آنگاه رفتار سازه کاملاً به سختی خمشی گره آبی بستگی داشت. اما اگر عضو قرمز رنگ را در نظر گرفته و از سختی خمشی گره آبی و سختی عضو قرمز صرف نظر کنیم، در این حال، می‌توان این سیستم را با استفاده از ماتریس سختی و بدون درنظر گرفتن تغییرات زاویه‌ای محاسبه کرد.

قاب‌های فضا یی معمولاً با استفاده از ماتریس سختی، طراحی می‌شوند. ویژگی ماتریس سختی، مستقل بودن آن نسبت به تغییرات زاویه‌ای است. اگر مفصل‌ها به حد کافی محکم و سخت باشند، برای سادگی در محاسبات، می‌توان از تغییرات زاویه‌ای صرف نظر کرد.

مراحل اجرای پروژه‌ها

1. طراحی: (مدل سازی در Formian وانتقال و ادیت نقشه در AutoCad)
2. محاسبات: (توسط نرم‌افزار Sap-AISC ASD)
3. تولید هموندها
4. رنگ آمیزی هموندها
5. ستون گذاری
6. بافت سازه فضایی
7. نصب سازه فضایی
8. نصب پوشانه

روش‌های نصب

• گسترش و تثبیت تمامی اعضای سازه به صورت یکجا، سپس نصب آن در محل دائمی.
• گسترش و تثبیت تمامی اعضای سازه در بخش‌های کوچک بر روی زمین سپس بالا بردن آنها تا موقعیت نهایی و نصب روی تکیه گاه دائمی.
• گسترش و تثبیت اعضای سازه قطعات بزرگتر روی زمین سپس بالا بردن و نصب آنها در هوا به قسمت‌هایی از سازه که قبلاً نصب شده‌اند.
• گسترش و تثبیت اعضای سازه به صورت یکجا بر روی زمین سپس بالا بردن و نصب آن در محل دائمی.

معمولا یکی از 4 روش ذیل در مونتاژ و نصب سازه فضاکار استفاده می شود :

1- مونتاژ کامل سازه برروی تراز زمین و نصب کال سقف (بصورت یکجا) با استفاده از جرثقیل و یا جک های مستقر در بین سازه (HEAVY LIFTING)   . از مزایای این روش سرعت بسیار زیاد در بافت و نصب سازه فضاکار می باشد .

2- مونتاژ بخش های از سازه در غالب بلوک های مشخص و پس از آن مونتاژ بلوک ها به یکدیگر در ارتفاع و به کمک جرثقیل این روش در مقایسه با روش قبل از سرعت کمتری برخوردار است و در برخی از فرمهای معماری محدودیت های خاص مربوط به خود را دارا می باشد .

3- مونتاژ پنجه ای ( عنکبوتی ) : در این روش که از انواع بافت درجا محسوب میشود معمولاً قطعات عنکبوتی کوچک که از تعداد کمی اعضای لوله ای (معمولا بین 3 تا 5 المان) و یک گره (گوی) تشکیل شده و در سطح زمین بایکدیگر مونتاژ شده و به موقعیت خود در ارتفاع (با چرخ و قرقره یا جرثقیل های نسبتا سبک) منتقل شده و سپس این قسمت عنکبوتی در ارتفاع مورد نظر به بخش نصب شده قبلی شبکه سازه فضاکار (سقف اصلی) متصل می شود .

4- در حین انجام عملیات مونتاژ یبه منظور محدود کردن تغییر شکل شبکه فضا یی کامل نشده در طول محور اصلی مجموعه شمع های موقت در سطوح و موقعیت های از پیش تعیین شده و تحت بارمرده  نصب شده و پس از تکمیل عملیات مونتاژ به منظور انتقال کامل بارها به تکیه گاههای اصلی شمع های موقت به تدریج برداشته شده تا سقف تغییر شکل طبیعی خود را داشته باشد .

باتوجه به توانایی سازه های فضا کار امکان خلق فضاهای زیبا متنوع و پیچیده به سادگی امکانپذیر است که در اینجا به معرفی چند فرم متداول پرداخته می شود .

1- تخت  : در این فرم معماری لایه زمین کاملا صاف بوده و برای شیب بندی از دستک های باطول های متفاوت استفاده می شود . در این فرم از معماری و برای دهانه های وسیع می توان از این نوع سازه در چندین لایه استفاده نمود .

2- شیب دار : در این نوع معماری سازه های فضا کار بصورت کاملا تخت مونتاژ شده و با تغییر ارتفاع ستونها شیب یکطرفه برای سقف ایجاد می شود اگرچه برای شیب دوطرفه نیازی به تغییر ارتفاع ستونها نمی باشد .

3- قوسی (چلیک ) : در این نوع معماری سازه فضایی به گونه ای طراحی و تولید ی شود که پس از اجرا نمای بیرونی و داخلی سازه بصورت کمانی از دایره می باشد . فرم قوسی می تواند بصورت چلیک کامل یا چلیک ناقص می باشد .

4- گنبدی  : این نوع معماری از سازه های فضا کار اغلب در نورگیر های ساختمانهای بزرگ و مسقف نمودن فضاهای بسیار وسیع ( مانند ورزشگاههای بزرگ ) و بدون استفاده از ستونهای میانی مورد استفاده قرار می گیرد . این فرم معماری در نمای کلی (شکل ظاهری) به دو دسته نیم کره (کروی) و نیم تخم مرغی ( بیضوی) تقسیم بندی می شوند و از نظر نوع بافت به بیش از ده نوع (دنده ای ، پیازی ، فرازشی ، …) قابل تفکیک می باشند .

5- هرمی : این نوع معماری از سازه های فضا کار بصورت هرم کامل یا هرم ناقص اجرا می گردد و بیشترین کاربرد آن در نماسازی  شهری و نورگیر مجتمع های تجاری و مسکونی می باشد .

6- معماری های خاص وسایر فرم ها : باتوجه به قابلیت سازه های فضایی تولید و اجرای هر فرم دلخواه معمای با استفاده از این سازه ها امکانپذیر است . ازجمله فرم موجی ، یو شکل ، کره کامل ، استوانه ای (دودکشی) ، زین اسبی و…

سازه های فضایی یا سازه فضاکار شکلهای هندسی منظمی هستند که در کنار یکدیگر تکرار شده و با اتصال مکرر این اجزا شبکه ای مستحکم و یکپارچه با ساختاری سه بعدی به وجود می آورند بگونه ای که می توان گفت این نوع شبکه ها نمونه کاملی از سازه های سه بعدی هستند .

به عبارت دیگرسازه های فضاکار به آن دسته از سازه ها اطلاق می شوند که ماهیتاً دارای رفتار و عملکرد مسلط سه بعدی می باشند ، به نحوی که اثر هیچ یک از سه بعد در رفتار سازه تحت تاثیر کنش های وارده قابل صرفنظر کردن نیست . این سازه ها به طریقی پیکر بندی می شوند که مسیر انتقال بارها را از طریق عناصر سازه ای در سه بعد تامین نمایند .

سازه های فضایی به دلیل پخش نیرو در جهات مختلف از استحکام توام با سبکی برخوردار بوده به علت استفاده حداکثر از سیستم پیش ساختگی دارای سرعت ساخت و نصب قابل توجهی می باشد  و از همین رو ، صنعت ساختمان سازی نوین در جهان کنونی به دنبال بکار گیری گسترده از سازه های سبک در سطوح مختلف صنعتی ، مسکونی و تجاری است .